Bodyshaming vervangen door ageism

Klassiekers in kinderliteratuur worden vaak doorgegeven van generatie op generatie. Denk maar aan de sprookjesboeken die je las bij je grootouders en die misschien ondertussen in je eigen huis zijn beland als leesvoer voor je kinderen, nichtjes of neefjes. Het spijtige aan de materialiteit van fysieke boeken, en zeker diegene die terechtkomen in de handen van soms nogal wildere kinderen, is dat deze niet altijd in tiptop conditie blijven. Er blijft dus altijd wel een markt bestaan voor het verkopen van verhalen die in de zogenaamde canon zijn opgenomen met de mogelijkheid tot hernieuwde edities tot gevolg. Dit is precies wat de Britse uitgeverij Puffin, de afdeling van Penguin Books die zich toespitst op kinderboeken, recent deed met de boeken van Roald Dahl. De uitgeverij nam namelijk mensen in dienst die gespecialiseerd zijn in ‘sensitivity readings’, oftewel het opsporen van thema’s en taalgebruik dat in de huidige maatschappij kwetsend kan zijn om zo inclusievere teksten te publiceren. Zij maakten honderden kleine aanpassingen aan de boeken van Dahl. Deze beslissing stootte echter snel op controverse vanuit verschillende hoeken, met een groot aantal mensen die de heruitgaven gelijkstellen aan hevige censuur waarbij verwijzingen naar ras, gender, gewicht en mentale gezondheid werden verwijderd. Als team dat onderzoek uitvoert naar leeftijdsnormen die verdoken zitten in literatuur voor jonge lezers, om zo een grotere bewustwording te creëren van de impact die deze constructies kunnen hebben, staan wij volledig achter inclusieve en diverse boeken die een kritisch kader plaatsen bij kwetsende stereotypes. Op de weg daarnaartoe wordt echter spijtig genoeg soms het ene stereotype vervangen door het andere, zoals het hoofd van ons CAFYR project, Vanessa Joosen, aanhaalt in een interview met nieuws- en opinieblad De Morgen.

Lees het volledige interview hier.
Herbeluister ook interviews die Vanessa gaf op Klara en Radio 1.