Leestips

Kort

Warre en Tine wonen met hun tweetjes in een klein huisje achter de heuvels. Op een dag vindt Warre een klein vogelmeisje onder een struik. Samen besluiten Warre en Tine om het vogelmeisje de naam Viegeltje te geven. Voor een tijdje hebben Warre, Tine en Viegeltje veel plezier samen. Ze begint al snel een paar woorden te zeggen, en leert vliegen en stappen. Maar dan gaat het fout. Tijdens een bezoek aan de grote stad vliegt Viegeltje weg.  

Waarom?

Sommige boeken vertellen je precies hoe oud een personage is. Iep! doet dit niet, en laat het aan de lezer over om in te schatten hoe oud de personages zijn. We komen bijvoorbeeld allerlei dingen te weten over Warre en Tine: wat ze zeggen, wat ze denken, hoe ze eruitzien, en hoe ze andere personages behandelen. Maar of ze twintigers, vijftigers of tachtigers zijn, zegt het boek niet. Ook Viegeltje is bijzonder: is ze een vogel of is ze een mens, en hoe oud is ze dan?

Doen en denken

• Naast Warre, Tine en Viegeltje komen we nog een heel aantal personages tegen in Iep!. Probeer ze tijdens het lezen te rangschikken volgens leeftijd. Waar let jij op? Wat maakt Warre ouder dan Tine? Of wat maakt Tine ouder dan Warre?
• In het boek ontmoeten we een jongen die het kunstwerk “gedachten” maakt uit klei. Maak samen met iemand van een andere leeftijd jouw versie van “gedachten” (dat moet niet uit klei, misschien vind je dat jouw gedachten helemaal niet in klei kunnen worden uitgedrukt, misschien zijn jouw gedachten van papier, hout of restjes afval gemaakt). Als jullie klaar zijn, vergelijk dan jullie verschillende gedachten. Denk je dat jullie leeftijd iets te maken heeft met de vorm?

Kort

Thomas groeit op na de Tweede Wereldoorlog. Hij komt regelmatig in aanvaring met zijn vader, die streng gelovig is. Soms slaat de vader Thomas en zijn moeder. Thomas begint zelf gesprekken aan te knopen met Jezus. Die stond ook onder druk van God de vader, dus die begrijpt hem goed. Met zijn buurvrouw schiet Thomas ook prima op. Zij is geen heks, zoals hij eerst dacht, maar ze houdt van kinderboeken en zorgt ervoor dat Thomas tegen zijn vader in durft gaan. Stilaan verzamelt Thomas meer moed en durft hij zelfs een brief naar een meisje te sturen dat hij leuk vindt.  

Waarom?

Het boek van alle dingen toont dat vooroordelen rond oudere mensen niet kloppen. Thomas sluit vriendschap met zijn oudere buurvrouw en zij zorgt ervoor dat de nare toestand bij hem thuis stopt.

Doen en denken

• Het boek van alle dingen is gebaseerd op herinneringen van de schrijver. Hij voegde er fantasievolle stukken aan toe, zoals de gesprekken met Jezus. Heb jij een herinnering die je zou kunnen gebruiken voor een verhaal? Hoe zou jij daarvan een fantasievol verhaal maken? 
• In Het boek van alle dingen verandert mevrouw Van Amersfoort, de buurvrouw van Thomas, in een klein meisje wanneer Thomas haar voorleest. Vraag een oudere persoon in je omgeving (je oma, opa, of iemand anders) of je hen een gedicht mag voorlezen en probeer stiekem te kijken hoe zij daarop reageren.
• Mevrouw Van Amersfoort heeft als oudere vrouw veel kinderboeken in haar kast staan. Welke kinderboeken vind jij dat volwassenen moeten lezen? Maak voor hen een tiplijst of ga met hen naar de bibliotheek om samen boeken voor hen uit te kiezen.

Kort

Emilia, een veertienjarig meisje, vlucht naar New York om een nieuw leven te beginnen na een gruwelijke ontdekking over haar vader. In New York vindt ze onderdak bij Seth (een vijftienjarige jongen) en Abby (een negenjarig meisje). Samen met Jim, een zeventienjarige schoolverlater, blijven ze bij elkaar om orkaan Sandy te doorstaan. In de nasleep van orkaan Sandy hebben ze geen elektriciteit of water, dus trekken ze opnieuw door New York op zoek naar drinkwater en bereik voor hun mobiele telefoon. 

Waarom?

Honderd uur nacht is een avonturenverhaal waarin Emilia wat meer volwassen wordt. Aan het begin van het boek wordt ze geconfronteerd met de verschrikkelijke realiteit dat haar vader ongepaste berichten stuurde naar een zeventienjarig meisje. Wanneer ze vervolgens naar New York vlucht, leert ze meer over zichzelf door de vrienden die ze daar maakt (Seth, Jim en Abby) en door de situatie waarin ze terechtkomt, de orkaan Sandy.

Doen en denken

• In Honderd uur nacht komt aan het licht dat Emilia’s vader ongepaste berichten stuurt naar de zeventienjarige Juno. Emilia vlucht naar New York vanwege dit verhaal en alle haatberichten die ze erover krijgt. Waarom zijn die berichten zo ongepast? Vind je Emilia’s reactie terecht? Vind je haar reactie kinderachtig of is ze oud genoeg om te beslissen om naar New York te gaan? Waarom vind je dat?
• Emilia is niet de enige die verandert en volwassener wordt in de loop van het verhaal. Jim en Seth zijn ook twee personages die veranderingen doormaken. Welke passages in het boek wijzen op de volwassenwording van Seth, Jim en Emilia? Waaraan zie je dat?

Kort

De negentienjarige en hoogzwangere Cordelia begint een boek over haar tienerjaren samen te stellen, om het aan haar dochter te geven wanneer die zestien wordt, zodat ze samen hun jeugd kunnen delen. Op een ongekunstelde manier deelt ze de belangrijkste gebeurtenissen uit haar leven tussen haar vijftiende en twintigste, afgewisseld met fragmenten uit haar ‘hoofdkussenboek’: gedachten, ideeën, onzekerheden, lijstjes, dromen en ambities die ze als tiener opschreef en verzamelde. Het resultaat is een portret van een openhartig meisje, dat schrijft over de liefdesgeschiedenis van haar en William Blacklin, haar relatie met haar vader en tante Doris, haar vriendschap met haar lerares Engels Julie, haar eerste seksuele ervaringen, haar liefde voor poëzie en Shakespeare, en nog veel meer.

Waarom?

Dit is alles vertelt het verhaal van een tienermeisje dat bewust nadenkt over haar eigen jeugd. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Cordelia, die rechtuit schrijft over menstruatie, seks, verliefdheid, masturberen en liefdesverdriet. 

Gedurende de hele roman is Cordelia op zoek naar zelfkennis, naar wat ze wil bereiken in haar leven. Ze maakt fouten, leert uit haar fouten en wordt volwassen.

Doen en denken

• De vorm van Dit is alles is vrij experimenteel. De vorm is gebaseerd op de eeuwenoude Japanse ‘hoofdkussenboek’-traditie. Een hoofdkussenboek is vergelijkbaar met de moderne notie van een dagboek en bestaat uit een verzameling notitieboekjes die de schrijver op een persoonlijke plaats bijhoudt en waarin hij/zij persoonlijke ideeën, anekdotes, indrukken, gedichten, verhalen, gebeurtenissen, enz. opschrijft. Heb je ooit geprobeerd een dagboek bij te houden of heb je anekdotes, ideeën of verhalen die je ooit zou willen neerschrijven? Denk je dat het leerrijk of verrijkend kan zijn om dingen te lezen die je geschreven hebt toen je nog jonger was?
• Cordelia is een fervent lezer en haar favoriete schrijver is William Shakespeare. Ken jij een werk van Shakespeare? Denk aan een boek dat indruk op je heeft gemaakt en leg uit waarom. Stel jezelf vervolgens de vraag of smaak (in boeken) verandert naargelang je ouder wordt.
• De auteur van Dit is alles is Aidan Chambers, geboren in 1934. Denk je dat een zeventigjarige man in staat is om een geloofwaardig verhaal te schrijven vanuit het standpunt van een tienermeisje? Hoe slaagt hij erin het verschil in sekse en leeftijd te overbruggen?